Melkgebit goed verzorgen
Verstandig snoepen zit'm dus vooral in een beperking van het aantal snoepmomenten per dag en minder in wat, of hoeveel er wordt gesnoept. Waarom het ene kind eerder een gaatje heeft dan het andere, ondanks hetzelfde poets- en snoepgedrag, kan volgens Annego Fokker te maken met de hoeveelheid speeksel en de samenstelling daarvan. Die is meestal erfelijk bepaald. Vaak denken mensen dat een gaatje in het melkgebit niet erg is, omdat de aangetaste tand of kies toch geen blijvertje is. Niets is minder waar, volgens kindertandarts Peter Borgmeijer. 'Iedere tand en kies van het melkgebit houdt een plekje vrij voor een opvolger. Als een melkkies door cariës oortijdig verloren is gegaan, dan kan de opvolger uit het blijvende gebit bijvoorbeeld scheef doorkomen. Bovendien geeft een gaatje in het melkgebit aan dat de poets- en eetgewoontes niet goed zijn. Die situatie zal echt niet ineens verbeteren als een kind gaat wisselen als het een jaar of 6 is.' Een echt slecht gebit is tegenwoordig uitzonderlijk, want 55 procent van de twaalfjarige kinderen is 'gaatjesvrij'.
Vroeger was dat wel anders.
Een kind van 12 met acht vullingen was dertig jaar geleden eerder regel dan uitzondering. Deze spectaculaire verbetering komt door de ontdekking van de gunstige werking van fluoride in de jaren zeventig. Door de introductie van fluoridetandpasta's en fluoridetabletten daalde in de periode 1975 tot 1990 het aantal gaatjes in kindergebitten sterk. Vanaf '98 wordt het gebruik van fluoridetandpasta geadviseerd, die bleek uiteindelijk effectiever dan tabletjes. Daarom ook is het fluoridegehalte in peutertandpasta drie jaar geleden verhoogd.
Lees verder ...
foto: pixelquelle.de
Cariës is met goede eet- en poetsgewoontes onder controle te houden.
Maar erosie van tanden en kiezen is een nauwelijks op te lossen probleem. Een appel, een glas sinaasappelsap of light frisdrank: het lijkt gezond, maar is een ware aanslag op het gebit. Niet omdat mondbacteriën hierdoor veel zuur gaan produceren, maar omdat het zuur in de producten zelf zit. Maar meestal is dat niet te proeven omdat de zure smaak wordt verdoezeld door toegevoegde suiker of zoetstof. Peter Borgmeijer: 'Vooral frisdranken als cola, sportdranken en vruchtensappen zijn zo zuur, dat het glazuur van tanden en kiezen er rechtstreeks in oplost. Dat gaat echt heel hard. Met name de binnenkant van de boventanden en de eerste kiezen worden aangetast.
En glazuur dat eenmaal is verdwenen, komt nooit meer terug. De glazuurlaag is maar enkele millimeters dik. Daaronder zit het tandbeen met zenuwuitlopers erin. Door erosie kan het tandbeen op den duur bloot komen te liggen, wat uiteraard heel gevoelig is. Vaak is er ook weinig tegen te doen. Tanden en kiezen groeien namelijk net zolang door totdat ze contact maken met de tegenoverliggende tand of kies. Als bijvoorbeeld een kies in de bovenkaak iets korter wordt doordat de glazuurlaag deels is verdwenen, groeit de tegenoverliggende kies in de benedenkaak verder uit totdat ze elkaar weer raken. Het lukt dan vaak niet meer om een vulling aan te brengen op de aangetaste kies omdat er geen ruimte meer is.'
